Inwestycja przebiega nielegalnie? Dochodzi do naruszeń prawa, w tym prawa budowlanego? W tym artykule dowiesz się więcej, również jak zgłosić naruszenie do nadzoru budowlanego

Jak napisać skargę (donos) do nadzoru budowlanego?

Często jesteśmy świadkami przekroczeń uprawnień. Mieszkańcy nie powinni być obojętni, co dzieje się w naszym sąsiedztwie. Wszelkie naruszenia związane np. z prawem budowlanym, ochroną środowiska, , zaniechania dotyczące miejscowego planu lub nieprzestrzeganie innych przepisów powoduje, że niekorzystnie zmienia się nasze otoczenie, w którym żyjemy.

Postawa obywatelska jest jednym z wyznaczników krajów rozwiniętych, gdzie akceptuje się, wspiera oraz mobilizuje do kreowania takiej postawy. Warunki życia, wpływ na nasze otoczenie zależy od postawy każdego z nas.

Temat zgłaszania donosów jest znany prawie każdemu. Poświęciliśmy temu zagadnieniu kilka artykułów .

Zobacz również:

Co możemy zgłosić do nadzoru budowlanego?

Prawo budowlane, art. 84 ust. 1 ustawy wskazuje co należy do zadań organów nadzoru budowlanego.

Jest to:

  • kontrola przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego,
  • kontrola działania organów administracji architektoniczno-budowlanej,
  • badanie przyczyn powstania katastrof budowlanych, współdziałanie z organami kontroli państwowej.

Zadania i kompetencje organu nadzory budowlanego

Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego (PINB) posiada kompetencje organu nadzoru budowlanego pierwszej instancji i prowadzi działania z zakresu inspekcji i kontroli tak w zakresie prawidłowości przebiegu procesu budowlanego, jak i utrzymania obiektów budowlanych.

Zadania i kompetencje określone w art. 83 ust 1 Prawa budowlanego:

  • przyjmowanie zawiadomień o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, na które jest wymagane pozwolenie na budowę i zgłoszenie budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, lub zgłoszenie przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b ustawy Prawo budowlane,
  • kontrola budów w zakresie:
  • zgodności wykonywanych robót budowlanych z zatwierdzonym projektem budowlanym i warunkami określonymi w decyzji o pozwoleniu na budowę oraz z przepisami prawa budowlanego;
  • stosowania na budowach wyrobów budowlanych dopuszczonych do obrotu i stosowania w budownictwie,
  • likwidacja i legalizacja samowoli budowlanych (budowa, rozbiórka, wykonywanie robót budowlanych, zmiana sposobu użytkowania bez zgłoszenia właściwemu organowi),
  • wstrzymywanie robót budowlanych wykonywanych bez pozwolenia na budowę lub niezgodnie z pozwoleniem bądź przepisami,
  • nakaz wykonania określonych czynności przez inwestora w celu zalegalizowania robót budowlanych, pozwolenie na wznowienie wstrzymanych robót, ale także nakaz rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części w razie niepodporządkowania się wcześniej wydanym nakazom,
  • przyjmowanie zawiadomień o zakończeniu budowy obiektów budowlanych, na które jest wymagane pozwolenie na budowę albo zgłoszenie budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a i 19a,
  • wydawanie decyzji na użytkowanie obiektów budowlanych, dla których jest to wymagane,
  • przeprowadzanie kontroli obowiązkowych zakończonych budów obiektów budowlanych,
  • kontrola utrzymania obiektów budowlanych,
  • nakaz usunięcia stwierdzonych w obiekcie budowlanym nieprawidłowości,
  • nakaz rozbiórki obiektu nieużytkowanego lub niewykończonego i nienadającego się do odbudowy, remontu lub wykończenia,
  • nakaz opróżnienia budynku grożącego bezpośrednio zawaleniem bądź usunięcia istniejącego w obiekcie budowlanym zagrożenia,
  • przyjęcie zawiadomienia o stanie zagrożenia w obiekcie budowlanym,
  • badanie przyczyn powstawania katastrof budowlanych,
  • prowadzenie postępowań wyjaśniających i składanie wniosków o ukaranie z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie,
  • współdziałanie z organami administracji architektoniczno-budowlanej,
  • współpraca z innymi organami z terenu powiatu.

Do czego ma prawo PINB?

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego lub osoby działające z jego upoważnienia, realizując swoje obowiązki, mają prawo:

  • wstępu do obiektu budowlanego a także na teren budowy czy zakładu pracy,
  • żądania od uczestników procesu budowlanego, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, informacji lub udostępnienia dokumentów związanych z prowadzeniem robót, przekazywaniem obiektu budowlanego do użytkowania, utrzymaniem i użytkowaniem obiektu budowlanego, świadczących o dopuszczeniu wyrobu budowlanego do obrotu albo jednostkowego zastosowania w budownictwie.

Jak wygląda zgłoszenie nieprawidłowości do nadzoru budowlanego?

Mając na uwadze powyższe możemy zgłosić naruszenie w zakresie przepisów prawa budowlanego.

Przykłady nieprawidłowości:

  • samowola budowlana,
  • stawianie nieruchomości niezgodnie z prawem, np. bez zachowania odpowiedniej odległości od sąsiada,
  • odstępstwa projektowe zagrażające mieszkańcom (krata na korytarzu),
  • zły stan budynku i konieczność wykonania remontu.

Zgłoszenie nieprawidłowości do nadzoru budowlanego – jak to zrobić?

Warunkiem podstawowym jest przygotowanie poprawnej informacji, najlepiej na piśmie czego dotyczy zgłoszenie naruszenia. Pismo powinno spełniać ogólne warunki dla każdego pisma urzędowego: należy wskazać datę i miejsce przygotowania dokumentu, a także o wskazanie osoby składającej donos i powiatowego urzędu Państwowej Inspekcji Nadzoru Budowlanego jako adresata, w którym doszło do naruszenia.

Pamiętaj! Anonimowe zgłoszenia do PINB nie wywołują z automatu akcji kontroli. Warto się podpisać.

Administracja jest zobowiązana do zachowania poufności korespondencji i anonimizacji donosu. Sytuacją wyjątkową jest kiedy naruszenie zagraża życiu lub zdrowiu ludzi. Wtedy zgłoszenie anonimowe wystarczy i zostanie rozpoczęta procedura sprawdzająca.

Do każdej informacji warto przytoczyć argumenty w postaci zdjęć i innych dokumentów. Uwiarygadnia zgłaszany problem.

Sąsiad zgłasza donos. O co sąsiad może złożyć skargę?

„Życzliwy” sąsiad może złożyć skargę praktycznie o wszystko, co wg niego może być podstawą naruszenia. Oczywiście nie wszystko co sąsiadowi „się wydaje” jest niezgodne.

Istnieje szereg najpopularniejszych donosów:

  1. postawienia budynku lub altany na działce,
  2. rozbudowa, dobudowa do istniejącej nieruchomości, niezgodnie z planem zagospodarowania bądź udzielonego pozwolenia na budowę czy zgłoszenia,
  3. umiejscowienia garażu zbyt blisko ogrodzenia. Sąsiad może także w każdej chwili podważyć fakt zgłoszenia budowy do odpowiednich instytucji. W tym temacie nieprzychylni i nieżyczliwi sąsiedzi wręcz się prześcigają.

Spora część skarg nie ma podstaw prawnych i nie zostanie wszczęta procedura kontrolna. Wiele ze zgłoszeń ma wymiar ludzki wynikający z zawiści i chęci zemsty.

Jednakże wiele przekazanych informacji ma oparcie w faktach i zapobiegło dramatom. Nadużycia na budowach w zakresie stosowanych materiałów (np. betonu do budowy mostu), budowy kanalizacji zagrażającej wodom gruntowym, budowy sieci energetycznych bez wymaganych pozwoleń i we wskazanych miejscach, nielegalne odstępstwa w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej.

………………………………………………………………………………

Ogólny wzór donosu, w formacie edytowalnym

Załącznik, do pobrania: Wzór zawiadomienia, skargi, donosu

………………………………………………………………………………

Ochrona sygnalistów

Jeśli jesteś świadkiem naruszenia prawa w zakresie prawa budowlanego, masz prawo zgłosić to w miejscu pracy, za pomocą procedury chroniącej sygnalistów zgłaszających naruszenia. Przeczytaj kim jest sygnalista?

Jeśli w Twojej ocenie doszło do naruszenia prawa przez pracodawcę, jako pracownik, jako wykonawca czy podwykonawca masz prawo to zgłosić. Na początek powinieneś to zgłosić w ramach wewnętrznych procedur chroniących sygnalistów i wyznaczonym poufnym kanałem zgłoszeniowym, takim jak np. SYGNALISTA24.info. Reguluje to ustawa o sygnalistach. Ta ustawa również chroni Ciebie jako sygnalistę.

Natomiast, jeśli nie istnieje system zgłaszania nieprawidłowości w Twoim miejscu pracy, masz pełne prawo zgłosić bezpośrednio do Państwowej Inspekcji Nadzoru Budowlanego, w powiecie, w którym znajduje się to naruszenie prawa.

Pamiętaj! Ustawa chroniąca sygnalistów przewiduje kary za stosowanie sankcji czy odwetu na pracowniku/sygnaliście. Prawo również przewiduje kary za zgłaszanie nieprawdziwych informacji.

Załącznik, do pobrania:

Zobacz więcej: