Działania w sprawie ustawy o sygnalistach przyśpieszają. Projekt ustawy został skierowany do Sejmu. Czy to już jest ostateczna wersja? Więcej informacji poniżej w artykule.

✅  Najnowsze aktualizacje związane z projektem ustawy o sygnalistach możesz przeczytać w poniższym artykule.

Ustawa o ochronie sygnalistów trafiła do Sejmu

Rządowy projekt ustawy o ochronie sygnalistów został przekazany do prac sejmowych z dniem 17.04.2024. Można więc śmiało powiedzieć, że kwestia regulacji ochrony osób, które decydują się na zgłoszenie nieprawidłowości i naruszeń prawa wchodzi na ostatnią prostą.

Projekt w Sejmie – kto może zostać sygnalistą?

Przypomnijmy, że ustawa jako sygnalistów definiuje osoby fizyczne które zgłaszają lub ujawniają publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą. Sygnalistami w świetle proponowanych przepisów mogą zostać:

  1. pracownik;
  2. pracownik tymczasowy;
  3. osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
  4. przedsiębiorca;
  5. prokurent;
  6. akcjonariusz lub wspólnik;
  7. członek organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
  8. osoba świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
  9.  stażysta;
  10. wolontariusz;
  11. praktykant;
  12. funkcjonariusz w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2023 r. poz. 1280, 1429 i 1834);
  13. żołnierz w rozumieniu art. 2 pkt 39 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. z 2024 r. poz. 248)

Zaproponowany w zgłoszonym do Sejmu projekcie ustawy zakres spraw

Zakres spraw, których mogą dotyczyć zgłaszane przez sygnalistów naruszenia, zmieniał się dynamicznie wraz z kolejnymi wersjami rządowego projektu. Obecna propozycja zakłada objęcie działaniami ochronnymi osoby, które zdecydują się na zgłoszenie nieuczciwych praktyk mających na celu obejście regulacji w zakresach:

  1. prawa pracy;
  2. korupcji;
  3. zamówień publicznych;
  4. usług, produktów i rynków finansowych;
  5. przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
  6. bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
  7. bezpieczeństwa transportu;
  8. ochrony środowiska;
  9. ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
  10. bezpieczeństwa żywności i pasz;
  11. zdrowia i dobrostanu zwierząt;
  12. zdrowia publicznego;
  13. ochrony konsumentów;
  14. ochrony prywatności i danych osobowych;
  15. bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
  16. interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;
  17. rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;
  18. konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela – występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi w pkt 1–17.

Pamiętaj! Zgodnie z Art. 29.

  1. Podmiot prawny (czyli przedsiębiorstwo):
    • prowadzi rejestr zgłoszeń wewnętrznych;
    • jest administratorem zgromadzonych w tym rejestrze danych osobowych.
  1. Podmiot prawny może upoważnić wewnętrzną jednostkę organizacyjną lub osobę, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 lub 3, do prowadzenia rejestru zgłoszeń wewnętrznych.
  2. Wpisu do rejestru zgłoszeń wewnętrznych dokonuje się na podstawie zgłoszenia wewnętrznego.

Komentarz! Zgodnie z powyższym nie można zlecić całości obsługi na zewnątrz. Platforma SYGNALISTA24.info umożliwia zautomatyzowane prowadzenie rejestrów wewnątrz systemu i zapobiega m. in. wyciekom danych. Zobacz demo i zasady działania.

Ustawa w Sejmie – kolejne kroki

Przekierowany do Sejmu projekt ustawy teraz będzie mógł być procedowany podczas obrad Sejmu. Jest to kolejny krok przybliżający wdrożenie ustawy w życie. Vacatio legis jest krótki, ponieważ wynosi 3 miesiące od wejścia ustawy w życie, z wyłączeniem przepisów dotyczących sprawozdania od Rzecznika Praw Obywatelskich. Teraz oczekuje się nadania druku przez Biuro Legislacyjne Sejmu RP, po czym będzie można włączyć projekt do obrad. Jest duże prawdopodobieństwo, że ustawa wejdzie w życie w tym roku, o ile nie nastąpi przedłużenie pracy zarówno w Sejmie, jak i w Senacie. Na ten moment ten termin nie jest zagrożony.

Ustawa o sygnalistach w Polsce – kogo dotyczy?

Tutaj znajdziesz informacje:

  • Jakie podmioty prywatne i publiczne muszą stworzyć kanał wewnętrzny w swoim miejscu pracy?
  • Kto powinien stworzyć kanały zewnętrzne dla sygnalistów (obowiązkowo wszystkie gminy).
  • Kto jeszcze na zewnątrz może rozpatrywać naruszenia zgłoszone przez sygnalistę i utworzyć specjalny kanał zewnętrzny?

A. Stworzenie procedur i obowiązek utworzenia wewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń:

Sektor publiczny, JST

  1. podmioty sektora publicznego zatrudniające co najmniej 50 pracowników – 12 678 podmiotów
  2. podmioty sektora publicznego, z wyłączeniem urzędów lub jednostek organizacyjnych gminy liczącej mniej niż 10 000 mieszkańców.

Sektor prywatny

  1. duże przedsiębiorstwa – 4 266 podmiotów
  2. średnie przedsiębiorstwa – 27 263 podmiotów
  3. małe przedsiębiorstwa działające w sektorze finansowym – 1 242 podmiotów
  4. mikro przedsiębiorstwa działające w sektorze finansowym – 122 102 podmiotów

B. Stworzenie procedur i obowiązek utworzenia zewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń:

  1. organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego (JST)  – 2 807 podmiotów (2477 gmin + 314 powiatów + 16 województw)
  2. naczelne i centralne organy administracji rządowej – około 120 podmiotów
  3. terenowe organy administracji rządowej
  4. Państwowa Inspekcja Pracy
  5. Komendant Wojewódzki Policji
  6. Prokuratura
  7. regionalne izby obrachunkowe
  8. Komisja Nadzoru Finansowego
  9. inne organy państwowe

16,78 miliona osób będzie miało prawo do zgłaszania naruszeń i ochrony zgodnie z Ustawą o ochronie sygnalistów w Polsce.

3,45 miliona podmiotów prywatnych przedsiębiorców i ok. 13 tysięcy podmiotów publicznych będzie zobowiązane, aby utworzyć wewnętrzne kanały dokonywania zgłoszeń.

Zgodnie z prawem, mimo braku wewnętrznych regulacji, każdy podmiot zobowiązany będzie do przyjęcia zgłoszenia, odpowiedzi na nie oraz ochrony sygnalistów. Warto do tego się przygotować.

Ochrona sygnalistów

Jeśli jesteś świadkiem naruszenia prawa w pracy masz prawo zgłosić to w miejscu pracy, za pomocą procedury chroniącej sygnalistów zgłaszających naruszenia. Przeczytaj kim jest sygnalista?

Jeśli w Twojej ocenie doszło do naruszenia prawa przez pracodawcę, masz prawo to jako pracownik zgłosić. Na początek powinieneś to zgłosić w ramach wewnętrznych procedur chroniących sygnalistów i wyznaczonym poufnym kanałem zgłoszeniowym, takim jak np. SYGNALISTA24.info. Reguluje to ustawa o sygnalistach. Ta ustawa również chroni Ciebie jako sygnalistę.

Pamiętaj! Ustawa chroniąca sygnalistów przewiduje kary za stosowanie sankcji czy odwetu na pracowniku/sygnaliście. Prawo również przewiduje kary za zgłaszanie nieprawdziwych informacji.

Kto jest zobowiązany do wdrożenia ustawy chroniącej sygnalistów?

Tutaj znajdziesz listę podmiotów zobowiązanych wdrożyć ustawę o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa (ustawa o sygnalistach) oraz listę instytucji obowiązanych wdrożenie ustawy AML o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu i stworzenie anonimowych i poufnych kanałów zgłoszeniowych.

Bezpieczny kanał zgłoszeniowy

Pamiętaj! Nie każdy pracodawca tworzy poufny kanał zgłoszeniowy lub ma dobrze przygotowane procedury/regulamin chroniący sygnalistów.

Jeśli uznasz, że system dotyczący sygnalistów nie wyznaczył stosownych procedur lub stworzone kanały zgłoszeniowe nie są bezpieczne i grozi Ci odwet, możesz przestępstwo zgłosić również na policję lub do prokuratury.

W razie pytań zapraszamy do kontaktu.

Mamy duże doświadczenie, pomożemy we wdrożeniu.

Doering & Partnerzy

Zobacz również:

Zainteresuje osoby odpowiedzialne za system chroniący sygnalistów w pracy

Bezpieczeństwo sygnalisty i poufność informacji to podstawa

Zobacz także:

Poradnik dla sygnalisty

Zobacz więcej:

Zostaw swój numer, skontaktujemy się z Tobą


Przejdź do góry