17.12.2022 r. Ochrona sygnalisty w Unii Europejskiej

Ochrona sygnalisty w Unii Europejskiej. Kto zdążył?

Jak to wygląda na rok po obowiązkowej implementacji do przepisów krajowych, który minął 17.12.2022 r.

Zdążyło w terminie – 5 państw.
Po roku od wejścia obowiązku wprowadziło prawo razem 13 państw z 27 państw w UE.

Pozostałe, mają już projekt ustawy w parlamencie lub tak jak Polska, pracują usilnie nad projektem. W Polsce już pojawiła się piąta wersja projektu ochrony sygnalistów. Wyjątkiem są Węgry, które nie zrobiły nic w sprawie ochrony własnych sygnalistów (na podstawie materiałów z Transparency International, Marie Terracol, Whistleblower Protection Lead, dostępnych na 23.12.2022r.).

Obecnie aktualny stan projektu ustawy regulującej przepisy krajowe jest dostępny pod nowym drukiem UC1.

Kraje, gdzie ochrona sygnalisty (ang. whistleblowing) działa w pełni to:

Francja, Dania, Irlandia, Grecja, Portugalia, Finlandia, Szwecja, Cypr, Litwa, Łotwa, Malta, Rumunia, Chorwacja

Kraje, gdzie ochrona sygnalisty jest w trakcie wdrożenia.

Grupa liderów – projekt już w parlamencie:

Belgia, Luksemburg, Austria, Bułgaria.

Kraje które posiadają wciąż tylko projekt:

Holandia, Niemcy, Włochy, Hiszpania, Czechy, Estonia, Polska (projekt 5.0), Słowacja, Słowenia

Na końcu Węgry, które zdecydowanie nie zrobiły nic w tej sprawie.

Ochrona sygnalisty – dlaczego tak ważna?

Informowanie o naruszeniach prawa pozwala świadkom – sygnalistom ujawnić takie kwestie jak:

ochrony przed malwersacją i defraudacją pieniędzy, tutaj znajdziesz, które podmioty są obowiązane wdrożyć ustawę AML,
nieprawidłowości wymierzone w ochronę środowiska. Dramatycznym przykładem było skażenie Odry – katastrofa ekologiczna, o której również informowaliśmy, gdzie mimo zgłoszeń sygnalistów, nic nie zrobiono w tej sprawie,
nieprawidłowości w transporcie, produkcji żywności czy leków, wody i innych, ochrony konsumenta, ochrony tożsamości.

Tutaj znajdziesz – kompletna lista czego mogą dotyczyć naruszenia w zakresie ochrony sygnalisty?

UE wysyła ponaglenia w zakresie braku prawa chroniącego sygnalistę

W lipcu i wrześniu Komisja UE podjęła dalsze kroki i wysłała formalne wezwania do 18 krajów. Mają złożyć wyjaśnienia braku stosownych regulacji prawnych. Otrzymały dwa miesiące na odpowiedź. W przypadku braku odpowiedzi lub gdy odpowiedź będzie niezadowalająca, Komisja może podjąć decyzję o skierowaniu tych spraw do Trybunału Sprawiedliwości.